Статьи

Koʻpgina grunt oʻzanli kanallarini loyihalash va ulardan foydalanish bilan bogʻliq muammolarni hal qilishda oʻzan tubida harakatlanuvchi gryadlarning parametrlari va oqim tezligini aniqlash muhim ahamiyatga ega. Ushbu maqolada nobarqaror oqim sharoitida gryadlvr kоʻrinishidagi oqiziqlar sarfini aniqlash bоʻyicha tabiiy-dala sharoitida оʻtkazilgan tajribalar natijalari keltirilgan

#kanal #nostatsionar oqim #oqimning turbulentligi #gryad #оʻzan tubi #oqiziqlar #tаngentsiаl kuchlаnish #toʻlqin #logarifmik tezlik taqsimoti #SONTEC #STONEX R2 PLUS

Maqolada nishabli dalalarga ishlov beradigan va don ekadigan mashina yumshatkich pichogʻining nazariy va eksperimental tadqiqot natijalari keltirilgan. Yumshatkichning asosiy parametrlari asoslangan. Oʻtkazilgan tadqiqotlar natijalari boʻyicha tuproqni kam energiya sarflagan holda sifatli uvalanishini taʼminlash uchun yumshatkich pichogʻining iskana tumshugʻiga nisbatan oʻrnatilish balandligi 15 sm, pichoq tigʻining yumshatkich harakat yoʻnalishiga nisbatan oʻrnatish burchagi 30-35° oraligʻida, qamrash kengligi 10 sm boʻlishi lozim

#tuproq #eroziya #pichoq #nishabli yerlar #yumshatkich #panja #qamrash kengligi

Maqolada ekishdan oldin tuproq yuzasiga ishlov berishda dala yuzasidagi tuproq kesaklarining samarali uvalanishini ta’minlash uchun agregat (yumshatkich) harakatining kritik tezligi aniqlangan. Ish jarayonida yumshatkich tishi kesaklarni ishchi qirrasi va yuzalari bilan beriladigan zarba hisobiga maydalaydi. Bunda kesaklarning maydalanishi va tuproqning uvalanish darajasi ehtimoli yumshatkich tishlari va kesaklarning to‘qnashuvi paytida yo‘qotilgan kinetik energiya miqdoriga bog‘liq bo‘ladi, chunki bu energiya asosan kesaklarni deformatsiyalashga, ya’ni ularning uvalanishiga sarflanadi. Demak, to‘qnashuv paytida yo‘qotiladigan energiya miqdori qanchalik ko‘p bo‘lsa, kesakning uvalanish darajasi shuncha yuqori bo‘ladi. Maqoladagi ifodalarning tahliliga ko‘ra agregatning ish tezligi qanchalik yuqori bo‘lsa, kesaklarni maydalash uchun sarflanadigan energiya miqdori va kesaklarning uvalanish darajasi ham shunchalik yuqori bo‘ladi, ya’ni tuproqning uvalanish sifati ortadi. Kesaklarni maydalash uchun sarflanadigan energiya va kesaklarning uvalanish darajasini yumshatkichning ilgarilanma harakat tezligini o‘zgartirish yo‘li bilan erishish mumkinligi aniqlangan. Ushbularni hisobga olib dala yuzasidagi tuproq kesaklarining uvalanishini ta’minlaydigan agregatning minimal (kritik) harakat tezligi aniqlangan. Nazariy va amaliy tadqiqotlar natijalariga ko‘ra, tuproq kesaklari samarali maydalanishi uchun yumshatkich (agregat) ning ish tezligi 2,0 m/s dan kam bo‘lmasligi zarurligi aniqlangan.

#agregat #yumshatkich #osma qurol #borona #yumshatkich tishi #parallelogrammlik mexanizm #tirkama #prujinaning taranglik kuchi #prujinaning qattiqligi #tuproqning uvalanish darajasi #kesakning maydalanishi

Ushbu maqolada elektr energiyani tarmoqlar orqali isteʼmolchilarga uzatish xarajatlari, elektr energiyaning xususiy ishlab chiqaruvchilarning bugungi kundagi roli va ahamiyati, ularning rivojlanish bosqichlari, energiya tizimimdagi turli munosabatlarga davlat aralashuvini kamaytirilishi bilan bogʻliq tendensiyalari rivojlanish bosqichlarining parallel oʻsishidagi qator kamchilik va muammolar tahlili keng yoritilgan. Shuningdek elektr energiyasini ishlab chiqarish va sotish monopoliyasidan liberal bozorga oʻtish bosqichlariga samaradorligi bilan bogʻliq masalalar, energetika tizimida raqobatbardosh bozor munosabatlarini birinchilardan boʻlib shakllantirgan davlatlar hozirgi muvaffaqiyatlari toʻgʻrisida soha tadqiqotchilari uchun foydali boʻlgan materiallar keltirilgan. Undan tashqari hozirgi bozor sharoitida energetika tizimini optimallashtirish talablari tahlili, elektr energiyani ishlab chiqarish va taqsimlashning yangi modellari oʻziga xos xususiyatlari, elektr energiya bozorining texnik va iqtisodiy omillarini hisobga olgan holda ish rejimlarini boshqarishdagi muammolarning matematik yechimlariga qaratilgan tavsiya va takliflar berilgan. Elektr energiyani ishlab chiqarish, transportirovka qilish va taqsimlash kompaniyalari mezonlarining matematik shakllari, yagona xaridor modelida taqsimlash kompaniyasi, ulgurji modelida ETK mezonlarining tizimga joriy etilishi va ularda keltirilgan talablarning qoʻyilishi, energiyani yetkazib beruvchi va isteʼmolchi uchun afzalliklari batafsil tahlil etilgan.

#xarajat #tendensiya #optimallashtirish #liberallashtirish #tuzilma #quvvat balansi #elektr energetika tizimi #tarif #ishlab chiqaruvchi #elektrotexnika asosiy qonunlari #elektr energiya balansi #iqtisodiy koʻrsatkichlar #elektr energiyasi bozori #texnik va iqtisodiy omillar #texnologik jarayon #transportirovka #yagona xaridor modeli

Для обоснования процесса конверсии хлорида натрия сульфатом аммония при повышенных температурах изотермическим методом были изучены при 1000C тройная система  и четверная система. Изучен процесс фильтрации пульпы, образующейся в процессах [1] получения сульфата натрия и хлорида аммония конверсией хлорида натрия сульфатом аммония. Разработана технологическая схема получения сульфата натрия и хлорида аммония конверсией хлорида натрия сульфатом аммония.

#изотермическая диаграмма #ветвь кристаллизации #высаливающее действие #эвтонические растворы

The purpose of modeling in the development of a model of a drying process control object is presented in the article. Approximation of the transition characteristic in the control channels, obtaining the transfer functions of the object on all the main channels of the influence transmission, the Simoyu method was used. Taking into account the fact that the main channels of the object under study have significant inertia and delay, as well as its dynamic properties, transfer functions with sufficient accuracy are proposed. The proposed mathematical model of the drying process allows for the synthesis of adaptive control laws for the considered process.

#synthesis #function #drying process #control object parameters #Simoyu method

В статье проведен энергетический анализ автономных систем теплоснабжения типовых сельских домов и оценены их энергетические показатели. Выбран инверторный тепловой насос (ТН) типа «воздух-вода» и «вода-вода» для систем отопления сельского типового дома. Представлены теплотехнические характеристики и тепловой расчет парокомпрессионного теплового насоса (ПКТН) TSCA 120DH2D. Произведен расчет коэффициента СОР (φ) с учетом изменения температуры наружного воздуха.

#гибридная система теплоснабжения #теплонасосное устройство #парокомпрессионный тепловой насос #рабочее тело #коэффициент нагрева

Ushbu maqolada Comsol Multiphysics dasturi yordamida modellashtirilgan piroliz qurilmasi (PQ) quvursimon reaktorida kislorod boʻlmaganda yuqori haroratlarda biomassaning parchalanishini ilmiy oʻrganish misoli keltirilgan. Soddalashtirilgan geometriyaga ega PP quvursimon reaktorining ishlab chiqilgan modeli hisob-kitoblarni sezilarli darajada qisqartiradi va hisoblash vaqtini 72% ga qisqartiradi, bu esa piroliz jarayonlarini oʻrganish va optimallashtirish vositasiga aylanadi. Model doimiy issiqlik oʻtkazuvchanligi, zichligi va dinamik yopishqoqligi bilan oʻsimlik biomassasining parchalanish jarayonining uch oʻlchovli tasviridir. Ushbu tadqiqot piroliz jarayonlarini oʻrganish va optimallashtirishda kompyuter simulyatsiyalaridan foydalanish muhimligini taʼkidlaydi. Bu pirolizni yaxshilash va qimmatbaho biomassa mahsulotlarini ishlab chiqarish uchun yangi imkoniyatlar ochadi. Bundan tashqari, ushbu tadqiqot natijalari mavjud piroliz qurilmalarini takomillashtirish va biomassani qayta ishlashning yangi texnologiyalarini ishlab chiqish uchun ishlatilishi mumkin. Modelni yanada takomillashtirish va uni qoʻllash sohasini kengaytirish boʻyicha keyingi tadqiqotlar rejalashtirilgan.

#biomassa pirolizi #makkajoʻxori soʻtasi pirolizi #bugʻdoy somoni pirolizi #Comsol multiphysics

Процесс гидрирования растительных масел протекает при температуре свыше 200 0С. С целью снижения температурного режима целесообразно осуществлять его в растворителе (мисцелле). В данной статье представлены результаты исследования химического состава и физико-химических свойств растворителей, применяемых в маслоэкстракционном производстве: экстракционного бензина и углеводородного растворителя. Результаты исследования процесса гидрирования хлопкового масла в растворителях показали, что природа растворителя существенно не влияет на закономерности самого процесса. Заметно увеличилась скорость и селективность процесса в углеводородном растворителе, что свидетельствует об уменьшении токсикации гидрирующего катализатора сераорганическими соединениями, содержащимися в растворителе в меньшем количестве по сравнению с экстракционным бензином

#детоксикация #растворитель #йодное число #мисцелла #экстракционный бензин #процесс гидрогенизации #активность и селективность катализатора

Filtrlash - mayda dispers zarrachalarni moydan ajratishda keng qo‘llaniladigan usuldir. Bu usulning mohiyati shundan iboratki, tozalanayotgan moy mayda g‘ovakli to‘siqdan o‘tkaziladi. Maqolada bazaltli filtrlovchi materiallarni filtrlash imkoniyatlari yuqori ekanligi amalda ko‘rildi. Kungaboqar moyini bazaltli filtrlovchi material ishlatilib, mexanik usulda tozalash mumkinligi va bu bazaltli materialni zichligiga bog‘liq bo‘lishini ko‘rsatdi.

#filtrlash #O‘simlik (kungaboqar) moylari #Osmonsoy bazaltlar #mexanik aralashmalar #filtr mato #oqlash #birlamchi tozalash